Anatomia układu nerwowego
Anatomiczny podział układu nerwowego
Układ nerwowy pod względem anatomicznym dzielimy na obwodowy i ośrodkowy tzw.centralny .Zapewnia on stały kontakt organizmu ze środowiskiem zewnętrznym oraz integrację narządów wewnętrznych .Kontakt ze światem zewnętrznym zapewniają narządy zmysłów a doznania z narządów wewnętrznych odbierane są przez zakończenia czuciowe w poszczególnych narządach.
Ośrodkowy układ nerwowy odbiera, analizuje I odpowiada za wszelkie zarejestrowane bodźce, poprzez sterowanie reakcjami całego organizmu, na bodźce odbierane i dostarczane przez obwodowy układ nerwowy.
W obrębie centralnego, inaczej ośrodkowego układu nerwowego(OUN/CUN)wyróżniamy 2 części: mózgowie( kora mózgowa, wzgórze, układ limbiczny, móżdżek, Międzymózgowie i podwzgórze , Śródmózgowie i most, Twór siatkowaty) oraz oraz rdzeń kręgowy .
Układ nerwowy obwodowy utworzony jest przez zwoje i 12 nerwów czaszkowych.
Krew doprowadzana jest do mózgu przez 2 tętnice szyjne i 2 tętnice kręgowe.
Komórka nerwowa-neuron- jest najważniejszym elementem układu nerwowego.
Struktura i funkcja tkanki nerwowej
Układ nerwowy jest zbudowany z komórek nerwowych (neuronów, neurocytów)
Tworzących tkankę nerwową i komórek glejowych, czyli gleju. Pod wpływem różnych czynników zewnętrznych i wewnętrznych w komórkach nerwowych powstają zmiany czynnościowe, które są przenoszone do innych komórek i narządów wykonawczych. Glej odgrywa ważną rolę w rozwoju układu nerwowego, a u dojrzałego osobnika wspomaga czynność neuronów, stabilizuje położenie komórek nerwowych, wytwarza biologicznie aktywne substancje regulujące pobudliwość neuronów, magazynuje nadmiar jonów i wytwarza mielinę, która wchodzi w skład osłonki włókien nerwowych (m.pąchalska, 2005 s85).
Komórka nerwowa czyli neuron jest podstawową jednostką strukturalną układu nerwowego. Większość z nich ma te same elementy budowy, są to: ciało komórki nerwowej, od którego wychodzą dwa rodzaje wypustek, liczne dendryty i pojedynczy akson. Dendryty są to krótkie, silnie rozgałęzione włókna, które odbierają bodźce i przewodzą je do ciała komórki. Akson, czyli neuryt, przewodzi impuls z ciała komórki do innych neuronów, mięśni i gruczołów. Aksony niektórych komórek nerwowych mają, oprócz właściwej błony komórkowej dodatkowa osłonkę, tzw. Osłonkę mielinową. Zbudowana jest ona z mieliny –białej substancji o dużej zawartości związków tłuszczowych, która dzięki właściwościom izolacyjnym wpływa na szybsze przewodzenie impulsów nerwowych(Salomon i In.1996).
Impuls nerwowy
Cechami neuronów są pobudliwość i przewodnictwo. Ich zasadniczą funkcją
Jest przekazywanie informacji zakodowanych w postaci impulsów nerwowych. W neuronie pozostającym w stanie spoczynku wewnętrzna powierzchnia błony komórkowej ma ujemny ładunek w stosunku do powierzchni zewnętrznej – tzw. spolaryzowana. Polaryzacja błony utrzymuje się dzięki odpowiedniej przepuszczalności i czynnemu transportowi jonów sodu i potasu przez jej ścianę. Bodziec zewnętrzny zmienia miejscowo przepuszczalność neurylemy, co powoduje odwrócenie rozkładu ładunku na jej powierzchni(odwrócenie polaryzacji).Stan charakteryzujący się zmianą przepuszczalności błony i odwrotnym rozkładem ładunków, przesuwa się wzdłuż nerwu i ta przemieszczająca się fala jest impulsem nerwowym.
Impulsy są przewodzone tylko w jednym kierunku-przez dendryt do ciała komórki nerwowej i od ciała komórki przez akson. Impuls pomiędzy neuronami jest przekazywany przez połączenie, zwane synapsą.